«Канадада ирқчилик йўқ» ибораси Канаданинг бағрикенг ва ёқимли табиатини тасвирлаш учун кенг қўлланилади, бироқ этник гуруҳларга қарши бир қатор нафрат жиноятлари, қирғинлар ва ирқчилик мамлакатнинг идеал имиджини бузмоқда.
Канада ҳукуматининг расмий веб-сайтида таъкидланишича, хилма-хиллик ва инклюзивлик Канада ўзига хослигининг асоси, ижтимоий ва иқтисодий куч манбаи ҳисобланади. Бутун дунё назарида канадаликларнинг қиёфаси биринчи навбатда ижобий, илиқ, саховатли, мулойим, доим «илтимос», «раҳмат» ва «кечирасиз» дейдиган одамлар қиёфаси гавдаланади. Лондоннинг Legatum институти ҳам мамлакатни 2015 йилда дунёдаги энг бағрикенг давлатлар рўйхатига киритганди.
Бироқ, камситиш, исломофоб, антисемитизм ва ирқчилик ҳаракатлари кучайиши ортидан Канаданинг зарҳал қиёфаси ортида яширин зулмат аста-секин жамоатчиликка очилиб бормоқда.
Ўтган ҳафта олти нафар канадалик ёш суриялик қочқинга ҳужум қилганидан кейин бир нечта нафрат жиноятларида айбланган.
Видеога олинган ва ижтимоий тармоқларда кенг тарқалган ҳужум 8 сентябрь куни Оттавадаги Глостер ўрта мактаби яқинида содир бўлган. Видеода 15 ёшли суриялик етим бошқа ўғил болалар қуршовида қолган, улардан бири суриялик полга йиқилиб, муштлаш ва тепишганини кўриш мумкин.
Олти нафар шахсга талончилик, жиноят содир этишга тил бириктириш ва қўрқитиш каби айбловлар қўйилган.
Ташқи томондан, Канада кўплаб қочқинларни қабул қилади. БМТ Қочқинлар бўйича Олий комиссарлиги маълумотларига кўра, мамлакат аҳолисининг бешдан бир қисми чет элликлардир ва 1980 йилдан бери Канада бир миллиондан ортиқ қочқинни қабул қилган.
Бироқ, барча канадаликлар ҳам қочқинлар, айниқса, Яқин Шарқдан келган одамлар хуш кўравермайди. 2022 йил май ойида Ангус Рейд институти сўрови шуни кўрсатдики, канадаликларнинг атиги 35 фоизи Афғонистондан кўпроқ қочқинларни қабул қилишни, бор-йўғи 31 фоизи сурияликларни қабул қилишни қўллаб-қувватлайди.
Суриялик ёшларга ҳужумлар ноёб ҳол эмас ва Канадада сўнгги ўн йил ичида мусулмонларга нисбатан муросасизлик кучайган. 2014 йил сентябрида Онтарио Қиролича университетида бир гуруҳ мусулмон талабалар ирқий ҳақоратларни бақирган эркаклар ҳужумига учраган. 2016 йилнинг май ойида Онтариодаги Ғарбий университетда эронлик талабага жиноятчи ҳужум қилган ва уни «араб» деб атаган.
2017 йилнинг январида қуролли шахс Квебекдаги ислом маданияти марказига ҳужум қилиб, 6 кишини ўлдирган, 19 кишини яралаган эди. Орадан уч йил ўтиб Торонтода Халқаро Мусулмонлар Ташкилоти кўнгиллиси пичоқлаб ўлдирилган.
2020 йил декабрь ойида Эдмонтонда рўмол ўраган икки мусулмон аёлга бир эркак томонидан оғзаки ва жисмоний ҳужум қилинган.
Март ойида «Дорут-Тавҳид» ислом маркази намозхонлари бир киши масжидга кириб, 20 намозхонга аэрозоль сепа бошлаган, бироқ улар болта кўтарган ҳужумчини тезда қўлга олишган.
Канада Давлат статистика агентлиги 2022 йил август ойида тадқиқот ўтказди, унда ҳужжатлаштирилган исломофоб ҳужумлар сони 2020 йилдаги 84 тадан 2021 йилда 144 тага етганини кўрсатди.
Мусулмонлар Канадада энг кўп ёқтирилмайдиган гуруҳ бўлса ҳам улар мамлакатни қамраб олган нафрат тўлқинининг ягона қурбони эмас. Канада Статистик маълумотларига кўра, нафрат билан боғлиқ жиноятларнинг умумий сони 2020 йилдаги 2646 тадан 2021 йилда 3360 тагача кўпайган ва шу даврда яҳудийларга қарши ҳужумлар 47 фоизга ошган.