Франция президенти Эммануел Макрон Россиянинг Украинага босқинини тўхтатишда Хитой ҳукуматидан ёрдам сўраш учун апрель ойида Хитойга боришини айтди.
Макрон Париждаги қишлоқ хўжалиги кўргазмаси арафасида сўзлаган нутқида шу ҳақда маълум қилган.
"Хитойнинг тинчликка интилаётгани қувонарли. Россия агрессияси тўхтатилса, қўшинлар олиб чиқилса, Украина ва унинг халқининг ҳудудий суверенитети ҳурмат қилинса, мақсадга мувофиқ бўлар эди", деди Франция раҳбари.
“Хитой бизга Россияга ҳеч қачон кимёвий ёки ядро қуролини қўлламаслик учун босим ўтказишда ёрдам бериши ва музокаралар учун зарурий шарт сифатида унинг тажовузкорлигини тўхтатишга ёрдам бериши керак”, дея қўшимча қилди у.
Ташқи ишлар вазирлиги эълон қилган режа Ғарбнинг Россияга қарши санкцияларини тўхтатиш, тинч аҳолини эвакуация қилиш учун гуманитар йўлаклар яратиш ва ўтган йили глобал озиқ-овқат нархларининг кескин ошишига сабаб бўлган узилишлардан сўнг дон экспортини таъминлаш чораларини кўради.
У, шунингдек, Россия президенти Владимир Путин можарода Москванинг атом арсеналидан фойдаланиш билан таҳдид қилганидан кейин ядро қуролидан фойдаланиш ва жойлаштириш таҳдидига қарши эканини очиқ айтди.
Украина президенти Владимир Зеленский жума куни Хитойнинг саъй-ҳаракатларини олқишлаб, Киев урушни тугатиш учун Пекин билан ҳамкорлик қилиши кераклигини айтди.
"Хитой Украина ҳақида гапирмоқда ва бу ёмон эмас", деди Зеленский. "Менимча, бизнинг ҳудудий яхлитлигимиз, хавфсизлик масалаларига ҳурмат бор", деди Украина президенти.
“Биз бу масалада Хитой билан ҳамкорлик қилишимиз керак. Бизнинг вазифамиз бир-биридан ажралиб туриш учун ҳаммани бирлаштиришдир”, дея қўшимча қилди у.
Украина раҳбари, шунингдек, хитойлик ҳамкасби Си Цзинпин билан учрашувга умид билдирди ва унинг қарорини глобал хавфсизлик учун муҳим деб атади.
Аммо Украинанинг айрим иттифоқчилари Пекиннинг Москва билан яқин алоқаларини баҳона қилиб, Хитойнинг тинчликка содиқлигига шубҳа билан қарашган.
НАТО Бош котиби Енс Столтенбергнинг айтишича, Хитой урушни тугатиш бўйича музокара олиб бора олмаяпти. “Хитойнинг ишончлилиги шубҳа остида, чунки улар Украинага ноқонуний босқинни қоралай олмади”, деди у журналистларга ва Пекин босқиндан бир неча кун олдин Путин билан шартнома имзолаганини ва “чегарасиз” ҳамкорликка ваъда берганини қўшимча қилди. Қўшма Штатлар, шунингдек, Хитой Россияни қўллаш йўлида ёрдам кўрсатишни кўриб чиқаётганини айтди. Пекин бу даъвони рад этди.
Хитой ва глобаллашув маркази таҳлил марказининг катта илмий ходими Энди Мок: “Хитой дунёнинг энг йирик иқтисодиётларидан бири сифатида ҳарбий ҳаракатларни тўхтатишдан албатта фойда кўради”, деди.
"Обрў-эътибор нуқтаи назаридан, бошқа ҳеч бир йирик давлат буни уддалай олмаганида, бу можарога барҳам беришда иштирок этиш Хитойнинг обрўсига путур этказади", деди у Ал-Жазира.
Макроннинг Пекинга ташрифи ҳақидаги баёноти Хитой ташқи ишлар вазирлиги Беларус етакчиси Александр Лукашенко Си Цзинпин таклифига биноан 28 февралдан 2 мартгача давлат ташрифини амалга оширишини маълум қилганидан кўп ўтмай янграган.
Путиннинг азалий иттифоқчиси Лукашенко 2020 йилда Беларус мухолифати ва Ғарб ҳукуматлари сохталаштирилган президент сайловларига қарши оммавий норозилик намойишлари бошланганидан кейин уни қўллаб-қувватлагани учун Россия президентидан қарздор.
Лукашенко бу айбловларни рад этиб, Ғарбни намойишчиларни молиялашда айблади. У Украина билан бир йилдан бери давом этаётган урушда Путинни қўллаб-қувватлаган, жумладан, Беларусдан бостириб киришига рухсат берган ва Россияга Беларусда янги сафарбар қилинган қўшинларни тайёрлашга рухсат берганди.
